Overbelasting, deel 6,  Overbelasting en Preventie.

Als beeld voor het uzelf gezond houden, gebruik ik de adembeweging. We beginnen met inademen, daarna stopt de beweging, vervolgens is er een uitademing en weer stopt de beweging. Het is als een sinus met een platje op pieken en dalen. Bij het inademen verbinden we ons, bij het uitademen laten we los, het platje gebruiken we voor de timing.

De adembeweging kan veel variatie aan, van een licht rimpelende zee tot woeste baren. We verschillen in onze basisdynamiek en we kunnen onze eigen dynamiek aanpassen aan veranderende omstandigheden.

De ademende dag ziet er volgt uit: U wordt wakker en heeft nog een vage notie van wat u meeneemt uit de nacht. U realiseert zich of de aanwezige stemming overeenkomt met de voor u normale basisstemming en u steekt de benen buitenboord (ik doe altijd beide tegelijk). Uw ochtendritueel is zo dat wat er meegekomen is uit de nacht een plaats krijgt in de dag. Daar bent u de hele (werk)ochtend druk mee en dan is het pauze. U maakt een terugblik over de ochtend en eet, rust en beweegt even.
In de middag bent u weer gewoon bezig met uw taken, u maakt tijdens de terugblik uw keuzes over de dingen die u nader wilt overdenken of mee wilt nemen in de nacht, eet, rust en beweegt.
Voor de avond heeft u een activiteit gekozen die voor die dag noodzakelijke balans geeft waarna u nog even niets doet alvorens u zich overgeeft aan de slaap.
Dit is een voorbeeld, ik kan uw ritmische structuren niet alle op gaan sommen dus geeft ik een soort kapstok. Bij de verschillende elementen van de kapstok geef ik een korte omschrijving van de adembeweging.

Proces	inadembeweging	uitadembeweging
Zenuwzintuig (hoofd)	waarnemen/ordenen	denken en voorstellen
Voelen (hart)	openen, raakbaar zijn	expressie
Stofwisseling/ledematen (buik)	eten drinken en verteren	bewustzijn, bewegen en uitscheiden

Ook de noodzakelijke balans (zie boven) is individueel, ik moet elke dag veel bewegen, mijn jongste dochter heeft dat helemaal niet nodig.

Primaire preventie

U heeft dit soort klachten nooit gehad maar u wilt ze ook niet krijgen. Zoals al gezegd, is niet iedereen even talentvol om deze klachten te krijgen, als u uzelf tot de risicogroep rekent kunt u ‘maatregelen’ nemen om minder risico te lopen (vervolgens breekt u een been)
-gezond en intensief leven
-wakker zijn op het moment
-vrije tijd besteding monitoren (regelmatig op een rij zetten of dat nog naar wens is)
-weten wat u van uw taken gaat laten vallen als u onder druk komt te staan
-weten welke hulpbronnen u aan kunt boren als dat nodig is
-desgewenst uw persoonlijkheid bespreken met een psycholoog zodat u uw gevoeligheden kent. We eten allemaal levenslang bloedverdunners, maagtabletten etc., maar we vinden het een vreemd idee onze ontwikkeling en emotioneel wedervaren met dezelfde intensiteit te verzorgen.

Secundaire preventie

U heeft deze klachten gehad en u wilt het niet nog een keer meemaken.Tijdens uw opknapproces heeft u inzicht gekregen en veranderingen doorgevoerd. Het is belangrijk dat u uw nieuwe gewoontes bewaart en iets doet met uw inzichten, maar belangrijker nog is dat u de manier van doen die u heeft gehad tijdens het opknappen meeneemt naar de toekomst. Met manier van doen bedoel ik dat u met meer belangstelling dan u gewend was naar uzelf heeft gekeken en waar mogelijk uzelf heeft vernieuwd.

Nawoord

Het is eigenlijk wel grappig dat ik nu zo in detail allerlei dingetjes zit op te schrijven over waar u allemaal op kunt letten. Ik let er zelf ook wel eens op, incidenteel. Het heeft ook wel een functie, u leeft zoals u wilt, neemt kennis van mijn goede raad, weegt en past eventueel iets in en u leeft verder zoals u wilt.
Er was een aantal jaren geleden een bericht over een onderzoek waarbij was gekeken naar de levensinstelling van ouderen en oud worden. Vergeleken werden mensen die 1, de adviezen van de dokter opvolgen en 2, mensen  die zich verheugen op hun oude dag. U raadt het al: Vreugde werkt beter dan verstand.

Groet, Wim Witteveen

Boeken:

Jaap van de Weg, Burnout  te bestellen via  www.gezichtspunten.nl

Carien Karsten,  Omgaan met burnout ISBN 90389 09462